Het was een bijzonder waardevolle avond in het gemeentehuis op 23 mei jl. Hart voor Bloemendaal had diverse sprekers uitgenodigd om achtergrondinformatie te verstrekken over de situatie in de duinzoom en dan vooral over de extreem hoge grondwaterstand en de gevolgen daarvan voor de inwoners van onze gemeente, de recreatie en de natuur. Er was veel belangstelling voor het onderwerp en dat is ook te begrijpen. Veel mensen hebben last van water in hun huis en dat zorgt niet alleen voor grote schade maar ook voor veel stress.

Wat hebben we opgestoken van de diverse presentaties op deze avond?

De duinen bij Bloemendaal zijn van oorsprong kletsnat. Zo’n 200 jaar geleden, ruim voor de waterwinning in dit gebied, stond overal water en kon men in de winter zelfs schaatsen naar zee. Wonen in dit gebied was volstrekt onmogelijk. Sinds de waterwinning is het duingebied verdroogd en in de loop van de vorige eeuw zijn er vervolgens huizen gebouwd. Dat kon en dat mocht, want niemand die zich nog kon herinneren hoe het vroeger was. Droge duinen waren het nieuwe normaal en de oorspronkelijke toestand is uit het collectief bewustzijn gewist;

We hebben de afgelopen maanden te maken gehad met extreme neerslag. Elk neerslagrecord in de periode oktober 2023- april 2024 is inmiddels gebroken;

De voorspelling van het KNMI is dat het de komende 80 jaar nog veel meer gaat regenen in deze maanden. In de zomermaanden zal het daarentegen droger worden. Ma.w.: het regent veel in kortere tijd en het wordt natter én droger. De overheid moet hiermee aan de slag. We kunnen niet maar blijven praten over klimaatverandering. Er is werk aan de winkel;

De grondwaterstand is momenteel extreem hoog en dat blijft voorlopig zo;

Er is geen snelle en eenvoudige oplossing voorhanden. Toch blijft Hart voor Bloemendaal wel pleiten voor het hervatten van de drinkwaterwinning door PWN in de Kennemerduinen;

De inwoners zullen helaas voorlopig moeten blijven pompen als ze droge voeten willen houden en hun huis willen beschermen. Bovendien zal het grondwater in het najaar weer gaan stijgen is de verwachting;

(Grond-)water is een interbestuurlijke verantwoordelijkheid: de provincie, de gemeente, het waterschap Rijnland, de waterbedrijven (zoals PWN), maar ook de overige gebiedsbeheerders zoals Staatsbosbeheer en Natuurmonumenten) dragen allemaal verantwoordelijkheid om te zorgen dat het water niet tegen de plinten op klotst in uw huis. Helaas wordt er op dit moment door elke instantie naar een ander gewezen en neemt niemand de regie. Het is onze stellige overtuiging dat de provincie de ‘hoogste baas is’ en dus de regie moet pakken. Dit wordt onderschreven door de deskundige die bezig is met een secondopiniononderzoek van het bureau KnowH2O;

In de Omgevingswet is een grondwaterzorgplicht opgenomen. Het is geen vrijblijvende verplichting maar tegelijkertijd is het zo dat de gemeente Bloemendaal dit niet alleen aankan. Het vernattingsbeleid dat uitgevoerd wordt in opdracht van de provincie heeft zeer nadelige gevolgen en die kunnen niet eenzijdig bij de gemeente Bloemendaal worden neergelegd. Wij zullen niet accepteren dat Bloemendaal als kleine gemeente aan deze last bezwijkt;

Duinrellen en beken en sloten enz. moeten grondig worden onderhouden, begroeiing verwijderd, uitgediept en hersteld enz. Wat ons betreft is dit een eerste vereiste. We kunnen niet achteroverleunen. Er zal werk van moeten worden gemaakt en dat is een voortdurende en intensieve opgaaf waar we allemaal de schouders onder zullen moeten zetten. Ook bij bewoners rust een verantwoordelijkheid. Het dichtgooien van rellen is ontoelaatbaar. Het water moet weg kunnen stromen of afvloeien. Helaas zijn veel rellen dichtgegooid en is er ook op plaatsen waar vroeger vaarten liepen, vijvers waren en sloten gegraven gebouwd. Juist op die plekken in de gemeente is sprake van veel overlast;

Niet alleen de neerslag is de oorzaak van de huidige problematiek. De grondwaterstand is in de loop van de jaren sinds het stopzetten van de drinkwaterwinning in de Kennemerduinen gestegen. Wij zeggen: de duinen zijn totaal verzadigd. Er kan geen druppel water meer bij. De provincie en de beheerders van de duinen hebben een vernattingsbeleid uitgevoerd en het gevolg daarvan is dat het inderdaad natter is dan ooit. Wij menen dat de vernatting is doorgeslagen en dat de overheid niet op tijd heeft ingezien dat de situatie compleet uit de hand is gelopen. De duinen kunnen het water niet meer aan en het vernattingsbeleid mag niet tot gevolg hebben dat mensen niet meer in hun huizen kunnen wonen;

De toestand die we nu zien in de duinen is in de jaren 1998 tot en met heden ontstaan. Een periode dus van 25 jaar. We zullen ermee rekening moeten houden dat we nog een lange weg te gaan hebben en daarbij zijn we eerst en vooral afhankelijk van de overheid;

Het vernattingsbeleid betekent dat recreatie in de duinzoom onmogelijk is geworden. Fietspaden en wandelpaden staan onder water. De kust is niet meer bereikbaar via de duinen. Hart voor Bloemendaal maakt zich daar ernstig zorgen over. Recreatie en bereikbaarheid van de kust zijn erg belangrijk. Mensen moeten kunnen ontspannen en genieten van de duinen. De duinen zijn niet alleen van PWN maar van ons allemaal;

Kap van naaldbomen en bos is wat ons betreft absoluut onacceptabel. Hart voor Bloemendaal strijdt al sinds jaar en dag tegen boskap. Naaldbos is een habitat voor tal van dieren. Mensen genieten van de naaldbomen. Het is ongelooflijk dat in deze tijd zoveel naaldbos wordt gekapt terwijl wij allemaal weten dat deze bomen veel water drinken en de lucht zuiveren;

De vernatting mag niet tot gevolg hebben dat oude en waardevolle bomen (beuken en eiken o.a.) sterven. We maken ons grote zorgen dat het grondwater zorgt voor een rottingsproces. De wortels van de bomen sterven. Veel bomen zijn al verdwenen de afgelopen tien jaar. Hart voor Bloemendaal wil de oude bomen in onze gemeente beschermen. De ene soort natuur mag niet tot gevolg hebben dat de andere natuur doodgaat.

Hart voor Bloemendaal zal de strijd tegen het water niet opgeven. Tegelijkertijd willen we ook samenwerken met instanties. Als de overheid doorgaat met de vernatting dan vrezen we het ergste. Er moeten maatregelen worden getroffen. Het kan niet zo zijn dat de vernatting mensen uit hun huizen drijft, recreatie onmogelijk wordt en de kust onbereikbaar voor fietsers en wandelaars.

Wij gaan door en zullen maandelijks blijven inspreken bij de commissie Landelijk Gebied van de Provincie Noord-Holland.

Marielys Roos

Fractievoorzitter Hart voor Bloemendaal

Laatste nieuws: